Są książki, które zmieniają postrzeganie świata. Całkiem.

Są książki, które otwierają oczy i dusze. Na zawsze.

Są książki, które zamieszkują w sercu na wieczność.

Są ludzie, którzy zostają z nami i w nas, wnikają w pamięć i są. Po prostu są...

Jest książka-pamiętnik Franciszka Knapczyka „Przez 581 dni byłem tylko numerem” napisana przez Agatę Pakułę. Jednak ta książka robi coś jeszcze – wstrząsa, rani i wywołuje bunt. Rodzi się niezgoda na to, czym los obarczył ludzi 1 września 1939 roku. Pytasz się – dlaczego? Za co? Czy można TAKIE COŚ zgotować ludziom? Historia udowadnia, że tak, a ta publikacja to dowód, że tak było, że to się stało – wręcz dokonało – i że są ludzie, którzy przez owo piekło przeszli.

W dniu 1 września 1939 roku świat utracił wszelkie kolory. Marzenia przysypały gruzy walących się domów, radosny śpiew zagłuszyły wybuchy bomb, salwy z karabinów maszynowych i jęki ludzi leżących z otwartymi ranami. Uśmiechy zmazały łzy, odwagę zastąpił strach. A to wszystko podlał krwawiący ból.

Wszystko stało się czarne i szare od kurzu. Jedynie dym z kominów krematoryjnych był biały i gaz uśmiercający, który był bezbarwny i niewidoczny – jak śmierć, której nie widać, a stale towarzyszy u boku. Ludzie też utracili kolory – całkowicie. Ludzie stali się masą głodnych, wyrzuconych, pozbawionych nadziei istot. Stali się tłumem, w którym jednostka traciła na znaczeniu. Stali się stadem prowadzonym na rzeź, lecz wcześniej były bite, poniżane i głodzone, by w konsekwencji trafić nie tyle do ubojni, ile do komory gazowej zwanej łaźnią z natryskiem. Ale tego tytułowy bohater, Franciszek Knapczyk nie wiedział. Dowiedział się dopiero w 1972 roku, gdy ponownie stanął na ziemi Mauthausen z wycieczką w 27. rocznicę wyzwolenia obozu.

Miał zostać zagazowany, miało go już nie być.

A jest. I wraca do przeszłości, do tego, czego człowiek do śmierci nie może wymazać z pamięci. Alzheimer byłby zbawieniem, bo mózg cały czas przechowuje w sobie klatki z czasu zza drutu kolczastego. Wszystko wraca i trzeba ogromnej siły i odwagi, by ponownie przekroczyć bramę obozu i postawić stopy na ziemi upodlenia.

Był rok 1943, 16 września, gdy gestapo aresztowało Franciszka i z krwią cieknącą po nogach wywiozło do więzienia politycznego w Nowym Sączu. Tam był torturowany, przesłuchiwany i głodzony. 2 października 1943 roku pociągiem towarowym przewieziono go do Oświęcimia i tu dostał numer obozowy 153337. Franciszka Knapczyka oznaczono cyfrą, którą od teraz był. Był numerem, który przy każdej kontroli musiał głośno podawać w języku niemieckim. W Mauthausen dostał inny – 5880, lecz ostatecznie, w 1944 roku stał się numerem 45101. Stał się nikim w tabelach statystyki, oznaczony, jak bydło...

Ciężka praca fizyczna, terror, głód. Chodzenie boso po zamarzniętej ziemi, choroby, kilkugodzinne apele obozowe w zimie, brak odpoczynku i ciągłe poniżanie. Taka w zarysie byłą codzienność. Budziłeś się rano z marzeniem, by dożyć do wieczora. Wieczorem padałeś z nadzieją, by dożyć do jutra, do pobudki. Permanentny strach, jak druga skóra, przywierał do człowieka. Strach o własne życie, podczas gdy sił ubywało...

Franciszek Knapczyk przeżył.

Bóg się zlitował, uratował.

Bóg wyciągnął rękę do ludzkiego szkieletu o numerze 45101 i wyciągnął go oddając życiu.

Po latach ocalały Franciszek znajduje w sobie dość siły, by wrócić do piekła zza zasieków. By wrócić do tragedii, strachu i paniki. By wrócić tam, gdzie człowiek nigdy nie powinien być.

Jakże to wszystko niepojęte – dla nas.

Jakże to wszystko niezrozumiałe.

Jakże to boli. Krwawi. Jątrzy.

Serce nie może bić, brakuje oddechu, brakuje łez, brakuje słów.

„Przez 581 dni byłem tylko numerem” - Przeczytaj. Zamknij. Przytul do piersi. Zamknij oczy. Oddaj hołd – inaczej nie można.

„Wieczne odpoczywanie racz im dać Panie ... „