Wybitni pisarze i poeci na zawsze w naszej pamięci
| Dodano: 31 pażdziernik 2013
| Dodany przez:
paulinna
1 listopada to czas, w których wspominamy najbliższych, których już z nami nie ma. To także okazja do tego, by przypomnieć sobie najwybitniejszych polskich pisarzy i poetów.
Bolesław Prus -
pisarz, felietonista, jeden z podstawowych przedstawicieli literatury pozytywizmu. Publikował między innymi na łamach "Niwy" i "Opiekuna Domowego". Autor cyklu ponad tysiąca felietonów, zatytułowanych "Kroniki tygodniowe", licznych nowel i szkiców, obecnie najbardziej jednak znany z takich dzieł, jak "Faraon", "Emancypantki"i "Lalka".
Stanisław Dygat -
polski autor powieści i opowiadań, felietonista, dramaturg oraz scenarzysta filmowy. Współpracował z pismami: "Kuźnica", "Twórczość", "Przegląd Kulturalny". Zadebiutował w 1946 powieścią Jezioro Bodeńskie, w której można odnaleźć autobiograficzną inspirację (w 1939 Dygat z uwagi na francuskie obywatelstwo został internowany w obozie dla cudzoziemców nad Jeziorem Bodeńskim), a stanowiącą swoisty rozrachunek z Polską przedwojenną. Powieść ta została w 1986 roku przeniesiona na ekran przez Janusza Zaorskiego.
Agnieszka Osiecka -
urodzona w Warszawie polska poetka, autorka tekstów piosenek, pisarka, reżyser teatralny i telewizyjny, dziennikarka. Debiutowała jako autorka tekstów piosenek w Studenckim Teatrze Satyryków, prowadziła w Polskim Radiu Radiowe Studio Piosenki, współpracowała z Teatrem Atelier w Sopocie. Agnieszka Osiecka zmarła 7 marca 1997 roku, jej twórczość nadal jednak pozostaje nieoceniona, pośmiertnie została także odznaczona przez Prezydenta RP Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Obecnie dorobkiem poetki zajmuje się Fundacja Okularnicy założona przez jej córkę Agatę Passent.
Marek Hłasko -
prozaik i scenarzysta filmowy. W życiu osobistym upodabniał się do bohaterów swych utworów, romantycznych, twardych outsiderów, którzy stali się dla jego pokolenia symbolami rozczarowania rzeczywistością lat 50. Jego idolami byli Humphrey Bogart i Fiodor Dostojewski. Jego proza stała się wyrazem sprzeciwu wobec schematyzmu i zakłamania literatury socrealistycznej. Opowiadał o buncie natury moralnej. Znakomicie opisywał środowisko społecznych nizin, w którym panuje beznadzieja i cynizm. Jego bohaterowie żyją marzeniami o zmianie, ale marzenia te zawsze okazują się płonne. W Polsce zakaz druku jego utworów obowiązywał przez 20 lat.
Władysław Reymont -
polski pisarz, prozaik i nowelista, jeden z głównych przedstawicieli realizmu z elementami naturalizmu w prozie polskiego modernizmu. Autor nielicznych wierszy. Laureat nagrody Nobla za czterotomową „epopeję chłopską”, zatytułowaną "Chłopi" (pokonując kontrkandydatów - Żeromskiego i Manna). Twórczość Reymonta jest zróżnicowana zarówno tematycznie, jak i pod względem stosowanej formy literackiej. W powieściach obyczajowych pisarza pojawiają się elementy krytyki społecznej.
Cyprian Kamil Norwid -
Życie i twórczość artysty przypada na okres romantyzmu, jednak - jak uważa wielu literaturoznawców - charakter dzieł Norwida sugeruje, iż geniuszem wyprzedzał on współczesną sobie epokę. Faktem jest, iż za życia zdołał on opublikować niewiele i dopiero o wiele późniejsze odkrycie jego utworów przez "Miriama" Przesmyckiego w modernizmie pozwoliło na rozpowszechnienie jego dzieł na szerszą skalę. Pióru Norwida przypisuje się związek z takimi nurtami, jak romantyzm, parnasizm i klasycyzm.
Jan Brzechwa -
właściwie Jan Wiktor Lesman (pseud. Szer-Szeń, Inspicjent Brzeszczot) (ur. 15 sierpnia 1898[a] w Żmerynce, zm. 2 lipca 1966 w Warszawie) – polski poeta żydowskiego pochodzenia, autor wielu znanych bajek i wierszy dla dzieci, satyrycznych tekstów dla dorosłych, a także tłumacz literatury rosyjskiej. Był wnukiem warszawskiego księgarza i wydawcy Bernarda Lesmana, a przy tym kuzynem (po stronie ojca) poety Bolesława Leśmiana, który wymyślił pseudonim artystyczny Lesmana: Brzechwa (nawiązanie do części strzały). Po demobilizacji w 1920 i rozpoczęciu studiów prawniczych zaczął dorabiać jako autor tekstów satyrycznych oraz piosenek i skeczy. Współpracował wówczas z takimi znanymi kabaretami, jak m.in.: Qui Pro Quo, Czarny Kot czy Morskie Oko. Posługiwał się najczęściej pseudonimami Szer-Szeń oraz Inspicjent Brzeszczot. W 1926 ogłosił tom poezji Oblicza zmyślone. Pierwszy tomik wierszy dla dzieci – Tańcowała igła z nitką wydano w 1938 (w tym tomiku znalazły się takie popularne do dziś wiersze, jak: Pomidor, Żuraw i czapla czy też Na straganie). Rok po wydaniu pierwszego tomu z wierszami dla dzieci, w 1939 wydano tom Kaczka Dziwaczka (m.in. wiersze: Znaki przestankowe i Sójka).Na lata II wojny światowej przypada jeden z najważniejszych okresów twórczości bajkopisarza – napisał on w tym czasie takie utwory, jak m.in. Akademia Pana Kleksa czy Pan Drops i jego trupa. Dwie książki kontynuujące Akademię... (Podróże Pana Kleksa i Tryumf Pana Kleksa) napisał kolejno w 1961 i w 1965.
Miron Białoszewski -
polski poeta, prozaik, dramatopisarz i aktor teatralny. Debiutował w krakowskim "Życiu Literackim" w 1955 w ramach Prapremiery pięciu poetów obok wierszy m.in. Herberta, a pierwszy tom jego wierszy,Obroty rzeczy, ukazał się rok później. Następnie wydał tomy poetyckie: Rachunek zachciankowy (1959), Mylne wzruszenia (1961) oraz Było i było (1965). W tym czasie zdobył niemały rozgłos. Dzięki temu i dzięki staraniom wpływowych przyjaciół i protektorów otrzymał mieszkanie przy pl. Dąbrowskiego 7, w którym zamieszkał wraz z życiowym partnerem, malarzem Leszkiem Solińskim. Soliński i Białoszewski poznali się w czasach "małopolsko-krakowskich". Ich związek homoseksualny był powodem wyrzucenia Białoszewskiego w 1953 z redakcji "Świata Młodych" za rzekome naruszenie obyczajów. W 1970 zasłynął jako prozaik - po wydaniu tomu Pamiętnik z powstania warszawskiego, w którym 26 lat po koszmarach wojennych spisał swe przeżycia powstańcze. Niebawem ukazały się dalsze tomy prozy: Donosy rzeczywistości (1973), Szumy zlepy, ciągi (1976) oraz Zawał (1977).
Henryk Sienkiewicz -
publikujący również pod pseudonimem "Litwos" - to polski prozaik, autor nowel, powieści, felietonów i reportaży. Laureat Nagrody Nobla 1905, nagrodzony za całokształt twórczości. Jeden z najpopularniejszych pisarzy XX w. Kawaler francuskiej Legii Honorowej i członek Serbksiej Akademii Nauk i Umiejętności. W nowelach i szkicach poruszał tematykę stricte pozytywistyczną, związaną z ówczesnymi problemami społecznymi. Sławę na ziemiach polskich przyniosły mu powieści historyczne, natomiast echem na arenie międzynarodowej odbiła się najbardziej książka, pod tytułem "Quo Vadis" i to ta powieść właśnie była jednocześnie głównym argumentem do przyznania mu Nagrody Nobla.
Juliusz Słowacki -
Nazywany jednym z wieszczy narodowych, obok Mickiewicza jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego romantyzmu zaangażowanego, natomiast obok Micińskiego - najwybitniejszy przedstawiciel poezji mistycznej. Słowacki był synem profesora literatury polskiej w Liceum Krzemienieckim, studiował prawo na Uniwersytecie Wileńskim. Podróżował po Europie i Egipcie oraz Palestynie, wyemigrowawszy, osiadł na stałe w Paryżu. W jego utworach oprócz tematyki stricte narodowowyzwoleńczej przewija się również motyw podróży i tęsknoty emigranta za opuszczoną ojczyzną. Najbardziej znane utwory Słowackiego to: "Poezje" (1832), "Maria Stuart","Kordiana" (1834), "Balladyna" (1839), "Beniowski" (1841), "Mazepa" (1840), "Lilla Weneda" (1840), "Sen srebrny Salomei" (1844) oraz "Kordian" (1834).
Zbigniew Herbert -
polski poeta, eseista, dramaturg, twórca słynnego cyklu poetyckiego "Pan Cogito", autor słuchowisk; kawaler Orderu Orła Białego. Z wykształcenia ekonomista, prawnik i filozof. Jako poeta zadebiutował na łamach prasy w 1950. Jego debiut książkowy, tom wierszy Struna światła, ukazał się w 1956. Do najbardziej cenionych dzieł Herberta należy cykl utworów o Panu Cogito, postaci zanurzonej we współczesności, a jednocześnie mocno zakorzenionej w europejskiej tradycji kulturowej. Jego książki zostały przetłumaczone na 38 języków. Laureat ponad dwudziestu nagród literackich, a także prestiżowego Złotego Mikrofonu przyznawanego przez Polskie Radio. Od końca lat 60. XX w. był jednym z najpoważniejszych pretendentów do Literackiej Nagrody Nobla. W latach 80. XX w. Herbert stał się sztandarowym poetą polskiej opozycji. Od 1986 mieszkał w Paryżu, gdzie współpracował z Zeszytami Literackimi. Do Polski wrócił po 6 latach, w 1992 roku.
Adam Mickiewicz -
polski poeta, działacz i publicysta polityczny. Obok Juliusza Słowackiego i Zygmunta Krasińskiego uważany za największego poetę polskiego romantyzmu (grono tzw. Trzech Wieszczów) oraz literatury polskiej w ogóle, a nawet za jednego z największych na skalę europejską[6]. Określany też przez innych, jako poeta przeobrażeń oraz bard słowiański. Członek i założyciel Towarzystwa Filomatycznego, mesjanista związany z Kołem Sprawy Bożej Andrzeja Towiańskiego. Jeden z najwybitniejszych twórców dramatu romantycznego w Polsce, zarówno w ojczyźnie, jak i w zachodniej Europie porównywany do Byrona i Goethego. W okresie pobytu w Paryżu był wykładowcą literatury słowiańskiej w Collège de France. Znany przede wszystkim jako autor ballad, powieści poetyckich, dramatu Dziady oraz epopei narodowej Pan Tadeusz uznawanej za ostatni wielki epos kultury szlacheckiej w Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Czesław Miłosz -
polski prawnik, pisarz, eseista, tłumacz, dyplomata, noblista, a także wykładowca. Na Litwie, do której niezwykle często odwoływał się w swoich utworach, studiował polonistykę oraz prawo. Związany z grupa literacką "Żagary" dla której współtworzył czasopismo o tym samym tytule. Debiutował w 1930 roku wierszami " Kompozycja" i "Podróż" na łamach uniwersyteckiego periodyku "Alma Mater Vilnensis".
Po zerwaniu kontaktów z władzami komunistycznego reżimu, pisarski dorobek objęty został cenzurą, trwającą do roku 1980. W tym samym roku Miłoszowi przyznano Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury.
Poezja Miłosza - pierwotnie katastrofisty - po wojnie nabiera charakter intelektualny. Na skutek traumy spowodowanej globalnym konfliktem zbrojnym, poeta pragnął poprzez swą twórczość odbudować takie wartości, jak sumienie, wiara oraz przywrócić cnoty europejskiej kultury sprzed ogołocenia ich przez wojnę. Z czasem przeważać zaczęła topika religijna i kontemplacyjna. W skład jego wybitnej twórczości wchodzą nie tylko wiersze, lecz także proza, w tym powieści oraz eseje. Jedną z ulubionych form twórczych poety był traktat. Do najważniejszych dzieł zalicza się takie, jak: "Trzy zimy" (1936), "Pieśń niepodległa" (1942), "Ocalenie" (1945), "Traktat moralny" (1947), "Zniewolony umysł" (1953), "Światło dzienne" (1953), "Dolina Issy" (1955), "Traktat poetycki" (1957), "Kontynenty" (1958), "Widzenia nad zatoką San Francisco" (1969), "Miasto bez imienia" (1969), "Prywatne obowiązki" (1972), "Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada" (1974), "Ziemia Ulro" (1977), "Nieobjęta ziemia" (1984), "Zaczynając od moich ulic" (1985), "Metafizyczna pauza" (1989), "Na brzegu rzeki" (1994), "Szukanie ojczyzny" (1992), "Legendy nowoczesności" (1996), "Życie na wyspach" (1997), "Piesek przydrożny" (1997), "To" (2000).
Po zerwaniu kontaktów z władzami komunistycznego reżimu, pisarski dorobek objęty został cenzurą, trwającą do roku 1980. W tym samym roku Miłoszowi przyznano Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury.
Poezja Miłosza - pierwotnie katastrofisty - po wojnie nabiera charakter intelektualny. Na skutek traumy spowodowanej globalnym konfliktem zbrojnym, poeta pragnął poprzez swą twórczość odbudować takie wartości, jak sumienie, wiara oraz przywrócić cnoty europejskiej kultury sprzed ogołocenia ich przez wojnę. Z czasem przeważać zaczęła topika religijna i kontemplacyjna. W skład jego wybitnej twórczości wchodzą nie tylko wiersze, lecz także proza, w tym powieści oraz eseje. Jedną z ulubionych form twórczych poety był traktat. Do najważniejszych dzieł zalicza się takie, jak: "Trzy zimy" (1936), "Pieśń niepodległa" (1942), "Ocalenie" (1945), "Traktat moralny" (1947), "Zniewolony umysł" (1953), "Światło dzienne" (1953), "Dolina Issy" (1955), "Traktat poetycki" (1957), "Kontynenty" (1958), "Widzenia nad zatoką San Francisco" (1969), "Miasto bez imienia" (1969), "Prywatne obowiązki" (1972), "Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada" (1974), "Ziemia Ulro" (1977), "Nieobjęta ziemia" (1984), "Zaczynając od moich ulic" (1985), "Metafizyczna pauza" (1989), "Na brzegu rzeki" (1994), "Szukanie ojczyzny" (1992), "Legendy nowoczesności" (1996), "Życie na wyspach" (1997), "Piesek przydrożny" (1997), "To" (2000).
źródło opisów - pl.wikipedia.org
