Początek lat dwudziestych XX wieku. Do Centralnego Więzienia we Wronkach trafia z wyrokiem dożywocia dwudziestodwuletni analfabeta Stefan Żabikowski. Bohater, nazywany przez więziennych kolegów Ropuchem, bardzo szybko zostaje zmuszony do zaakceptowania więziennej rzeczywistości, która kieruje się własnymi zasadami. Stefan poznaje różne charaktery więźniów i osób kierujących placówką. Tłem jego szkoły życia są przemiany polityczne i społeczne w kraju. „Skazaniec” jest pierwszym tomem serii, która w zamierzeniu autora ma toczyć się przez długie dziesięciolecia.