"Proces" Franza Kafki to powieść wyjątkowa nawet, jak na utwór surrealistyczny. Nie ma bowiem drugiego takiego dzieła, którego interpretacja i wymowa wywoływały tyle kontrowersji i odbiorczego chaosu. Nie pomagał sam autor, który pisał niespójnie, pod wpływem różnorakich impulsów. Utworowi temu przypisuje się krytykę totalitaryzmu, spowiedź z powinności, z samotności, opis zbrodni oraz kary, a także interpretuje się go pod kątem widzenia teologii.
Głównym bohaterem powieści jest Józef K., kawaler, prokurent bankowy, mieszkający w niewymienionym z nazwy mieście, określanym jako „stolica”. Pewnego dnia budzi się w swoim mieszkaniu i zostaje zaskoczony najściem urzędników, którzy oświadczają mu, że zostaje aresztowany, mimo iż nic złego nie popełnił. Jego dalsze życie sprawia pozory normalności, jednak napotyka on coraz więcej absurdalnych i niezrozumiałych sytuacji, a ludzie odwracają się od niego, traktując go jak trędowatego.