"Gloria victis" - tytuł noweli Elizy Orzeszkowej - oznacza tyle, co "chwała zwyciężonym". To forma oddania hołdu heroizmowi tych, którzy poświęcili swoje życia w powstaniu styczniowym. Ówczesne okoliczności dziejowe nie pozwoliły autorce mówić o tym wprost, więc posłużyła się ona baśniowym opisem i symbolem mogiły, reprezentującym straconych powstańców. Utwór, będący lekturą szkolną na poziomie liceum, dąży również do przekazania czytelnikom pozytywistycznych postulatów pracy u podstaw.
Niniejsze wydanie, prócz tekstu źródłowego, zawiera opracowanie, składające się z między innymi: streszczenia, opisu problematyki i postaci oraz cytatów.