Tłumaczenia książek dla wydawnictw

Obrazek artykułu
Przekłady literackie, takie jak tłumaczenia poezji czy beletrystyki, uchodzą za jedne z najtrudniejszych. Kiedy forma – być może nawet – staje się ważniejsza od samej treści, mamy do czynienia ze sztuką.

Z kolei ponieważ z punktu widzenia autora lirycznego bądź epickiego utworu literackiego wyrażenie siebie nie powinno pozostać bez echa – niejako odciskając magnetyzujące piętno własnej natury kreatywnej na pamięci czytelnika – tym trudniej wykonywać błyskotliwe tłumaczenia klasycznych czy bestsellerowych powieści, noweli tudzież tomików poezji. Właściwość tłumacza literackiego polega wobec tego na tym, by był on nie tyle niegorszym, co nawet lepszym pisarzem od autora książki, a do tego jeszcze w dwóch językach. Poważnym atutem jestestwa tłumacza literackiego może być zatem perspektywa zapisania się złotymi zgłoskami na kartach historii literatury.



"Oczy kocie, życie w złocie" – tłumaczenia literackie są sztuką 


Kiedy wywarte wrażenie artystyczne i klimat przekładu odgrywają pierwsze skrzypce, dobrze jest, gdy autor książki może dokonać wyboru pomiędzy kilkoma różnymi wersjami tłumaczenia tego samego fragmentu pozycji literatury pięknej. Wybór taki będzie arbitralny, podyktowany subiektywnymi względami poczucia estetyki słowa i optymalnej budowy zdań. Toteż dla twórcy korzystna okaże się możliwość niezależnego rozesłania tej samej próbki tekstu do kilku tłumaczy-wolnych strzelców bądź do kilku biur tłumaczeń z prośbą o translację. Po otrzymaniu tłumaczeń próbek tekstu autor, bądź reprezentujące go wydawnictwo, będą mogli dokonać zindywidualizowanego, świadomego wyboru konkretnego tłumacza literackiego bądź firmy tłumaczeniowej, oczekując translacji całego utworu literackiego w tym samym stylu i o podobnej jakości. Tak każdy pisarz jak i tłumacz posiada swój własny, niepowtarzalny, unikatowy styl, wyraźny niczym odcisk palca – układ linii papilarnych, widziany przez lupę, bądź wzór sześcioramiennego płatka śniegu lub heksagonalnego kryształka lodu, obserwowany pod mikroskopem. Wszyscy pisarze i tłumacze ich dzieł, także Ci wykonujący tłumaczenia książek z besttext.pl, stopniowo, cegiełka po cegiełce, stają się murarzami rozbudowywanej architektury treści, układając litery w słowa, słowa w zdania, zdania w akapity, akapity w rozdziały, rozdziały w tomy, a tomy w wieloksięgi (wielotomowe utwory literackie). Jednym wychodzi to jednak subiektywnie lepiej, a innym gorzej, choć czasem trudno jest stwierdzić wprost, dlaczego jedna praca bardziej nam się podoba od drugiej.




Po prostu tłumacz książek reprezentujący biuro tłumaczeń lub działający na rynku niezależnie musi mieć to coś – blask w oku, doświadczenie warsztatowe i polot językowy.



Tłumaczenie książki specjalistycznej dla wydawnictwa


Przeciwległy biegun równowagi pomiędzy formą i treścią stanowią tłumaczenia książek fachowych dla wydawnictw. Gdy mamy na myśli tłumaczenie tekstu specjalistycznego wydanego w formie książki drukowanej lub e-booka (pliku pdf), zwykle jako pierwsze do głowy przychodzą nam podręczniki dla studentów, skrypty akademickie, poradniki branżowe, encyklopedie, leksykony, albumy przyrodnicze bądź przewodniki (np. przewodnik po anatomii ludzkiego ciała bądź inne pozycje książkowe dla wydawnictw z branży medycznej). W tego typu wydaniach treść odgrywa kluczową rolę, a forma schodzi na dalszy plan, choć – naturalnie – w dalszym ciągu nie pozostaje bez znaczenia. Zawsze bowiem przyjemniej będzie się czytało estetyczne i starannie zredagowane treści, połączone międzyzdaniowo związkami przyczynowo-skutkowymi oraz posiadające bogatą frazeologię aniżeli publikacje z dużą dozą skrótów myślowych, nadto napisane monotonną, zubożałą polszczyzną czy angielszczyzną. Jakkolwiek w tłumaczeniach książek specjalistycznych sens merytoryczny oraz użycie właściwej terminologii ścisłej będą bezsprzecznie najważniejsze. Forma może być tutaj tylko miłym akcentem opcjonalnym, taką wisienką na torcie, wyróżniając daną publikację naukową lub popularnonaukową na tle jej podobnych.






Totalny crème de la crème dla wybrednych odbiorców; stosując zaś nieco odważną metaforę – francuskich piesków czytelnictwa specjalistycznego.

_______________

Artykuł powstał na kanwie doświadczeń tłumaczy książek reprezentujących biuro tłumaczeń Best Text z Górnego Śląska, mającego również oddział w Warszawie.       

Od 2 do 10000 znaków

Znajdź nas na Facebooku

Partnerzy

Subiektywnie o książkach
Dwumiesięcznik SOFA
Wydawnictwo Psychoskok
Wydawnictwo MG
Kuźnia Literacka
Zażyj Kultury
Fundacja  Polonia Union
Kulturalne rozmowy - Sylwia Cegieła
Sklep internetowy TylkoRelaks.pl
CoCzytamy.pl