Przemijanie to nieodłączna cecha naszego bytu. Przemija czas, przemija nasze życie. Jedne rzeczy się kończą, inne zaczynają. Na świecie jest jedyna stała rzecz – zmiana. Kończy się dzieciństwo, do którego nie ma powrotu, przemijają lata życia, czyniąc człowieka bardziej doświadczonym, ale i bardziej zgorzkniałym, kończy się ostatecznie życie, a z nim odchodzi cały świat. Przemijają rzeczy doczesne, ziemskie, materialne.

Doskonale uchwyciła to w swoich wierszach Danuta Pasieka. Jej poezja to wypadkowa najważniejszych pytań, jakie poeta (poetka) powinna zadawać. A są to pytania egzystencjalne, dotyczące śmierci, strachu, naszych ziemskich wędrówek... Poetka posiłkuje się prostym językiem, dzięki temu jej wiersze nabierają szczególnego kolorytu. Śmierć jest dla niej śmiercią, cierpienie cierpieniem, a miłość miłością.

Śmierć w poezji Danuty Pasieki pojmowana jest jako jeden z podstawowych elementów egzystencji, który wpływa na świadomość każdego człowieka. Poetka wie, że śmierć towarzyszy człowiekowi od początku jego istnienia i jest odbierana jako coś negatywnego, ponieważ budzi strach i powoduje cierpienie. Charakterystyczne jest również to, że śmierć u Pasieki uważana jest za przepustkę do niebiańskiego raju, ale jednocześnie stanowi wielką tajemnicę.

Są różne poziomy uświadomienia śmierci, zarówno przez poszczególnych ludzi, jak i przez kolejne epoki historyczne: od lęku i obawy, poprzez pogodzenie się, aż do oczekiwania na nią. Sama śmierć jest dla człowieka nierozpoznawalna, bo gdy my istniejemy, ona jest nieobecna, a gdy tylko się pojawi, wtedy nas już nie ma.

Wiele jest w poezji Danuty Pasieki podróżowania i wcale nie oznacza to przebywanie drogi do jakiegoś odległego miejsca. Jak wszystko, co stworzone, tak i człowiek znajduje się w ciągłym ruchu, a każdy dokonujący się w czasie i przestrzeni ruch wyznacza pewną drogę. Podróż symbolizuje często drogę życia, życie intensywne, decydujący, samodzielny krok w życiu, dążenie do celu po drodze najeżonej przeszkodami. Tak się właśnie dzieje w wierszach poetki.

Każdy z nas podróżuje, zmienia miejsce zamieszkania. Podążamy różnymi drogami, obieramy różne drogowskazy, kierując się innymi wartościami. Droga jest poszukiwaniem, zdobywaniem doświadczeń, uczy jak stawić czoło wyzwaniom. Podróż u Pasieki jest rozumiana jako wyprawa w głąb siebie w celu samopoznania lub przeciwnie, może być ucieczką od problemów i wewnętrznych rozterek. Poetka pisze, że dziś nie trzeba wychodzić z domu, by odbywać dalekie podróże po egzotycznych krajach. Jest jednak w człowieku coś, co każe mu poszukiwać, opuszczać rodzinne strony. Gdyby nie pęd do poszukiwania i ciekawość, nasza cywilizacja nie rozwinęłaby się w ogóle.

Poetka pyta, gdzie dziś bylibyśmy, gdyby nie naturalna potrzeba do odkrywania nowego i marzenia o lepszym świecie. Niektórzy jednak są zmuszeni do opuszczenia swojej ojczyzny, jak banici czy emigranci. Każda jednak, nawet najdalsza podróż, kończy się powrotem do domu, tak jak życie kończy się śmiercią. Według Danuty Pasieki to właśnie życie jest ciągłym wędrowaniem, poszukiwaniem nowych horyzontów, poznawaniem siebie i innych...

/Andrzej Dębkowski/

 

Kobieta w literaturze, przez stulecia pozostającej domeną przede wszystkim mężczyzn, jest przedstawiana głównie jako kochanka, żona i matka, obiekt pożądania, uwielbienia oraz zazdrości. Motyw kobiety jest nieodłączną częścią takich tematów, jak miłość, macierzyństwo, rodzina. Postać niewiasty może być zarówno natchnieniem, muzą, aniołem, jak i femme fatale czy nowoczesną feministką. Kobieta była przedmiotem uwielbienia średniowiecznych liryków, obiektem renesansowej miłości, przyczyną cierpień i adresatem barokowych komplementów, przedmiotem sentymentalnych westchnień. Nasi romantycy postrzegali ją przede wszystkim jako Matkę, Żonę, Dziewicę służącą Ojczyźnie (Polska jest kobietą, powiedział Miłosz). Akcenty świadczące o emancypacji pojawiły się dopiero w pozytywizmie, przełom w postrzeganiu kobiet przyniosło piśmiennictwo modernistyczne. Dopiero w literaturze współczesnej postaci kobiet wyszły poza tradycyjnie przypisywane im role. Ze względu na bogactwo literatury, porównując wizerunki kobiet należy wybrać określony klucz.