Podkowiański Magazyn Kulturalny - 70, zima 2013
Spis treści najnowszego numeru Podkowiańskiego Magazynu Kulturalnego (70, zima 2013)
- Piotr Mitzner – Rozmowa z ks. Leonem Kantorskim
- Rozmowę tę nagrałem latem 1985 roku dla miesięcznika „Powściągliwość i Praca”. Było to wówczas jedno z najciekawszych legalnych czasopism w kraju. Redakcja nieco skróciła wywiad, potem pocięła go cenzura. Ukazał się więc w postaci mocno okrojonej, pod tytułem Uważnie słucham innych („PiP” 1985, nr 12). Niedawno znalazłem pierwotny tekst. Zachował się w posklejanym z pasków maszynopisie (epoka przedkomputerowa!) z odręczną autoryzacją księdza Leona.
- Krzysztof Sąsiadek – Helsinki – walor północy
Współczesna historia Helsinek, stolicy kraju, który przez wieki walczył o niepodległość z Rosją, Szwecją i Niemcami, bierze swoje początki w 1812 roku, kiedy stolicę przeniesiono z Turku (przedtem były one zwykłą osadą rybacką). W następnych dziesięcioleciach zrealizowano monumentalne centrum, zaprojektowane przez Carla Ludwiga Engela na podstawie planu Johana Albrechta Ehrenströma. Będący podstawą założenia plac Senacki otaczają pałac rządowy, główny budynek uniwersytetu, ratusz i usytuowana na wzniesieniu katedra, której zwieńczona kopułą wieża stanowi jedną z dominant w panoramie miasta. Prowadzą do niej monumentalne schody. Budowlę wzniesiono w panującym wówczas w Europie stylu klasycystycznym.
- Maria Koziebrodzka – Fińska lekcja
Swoją przygodę z fińską edukacją rozpoczęłam w majowe deszczowe i chłodne popołudnie w Ristorante Gastone, popularnej włoskiej restauracji w centrum Helsinek. Czekał tam na mnie dr Pasi Sahlberg, znany w świecie propagator wartości, które legły u podstaw reformy fińskiej edukacji, zapoczątkowanej pod koniec lat sześćdziesiątych. Reforma ta wyniosła fińskie szkolnictwo do pierwszej ligi światowej, a z Finlandii uczyniła mekkę dla wszystkich zainteresowanych nauczaniem.
- Henryk Waniek – Bez śmiechu?
Mniejsza tutaj o inne aspekty podróży, które chyba nie miały wpływu na to, że niemal na samym początku lektury, tam gdzie syn kasztelana kwestionuje prawo geodety K. do noclegu w gospodzie, poczułem się ogromnie rozbawiony. Sytuacja i sam dialog wydały mi się tak humorystyczne, jak nigdy wcześniej, gdy czytałem Zamek w polskim tłumaczeniu Krzysztofa Radziwiłła i Kazimierza Truchanowskiego. I tak to już poleciało, ku zaciekawieniu mojego współpasażera, poczciwca z jakiejś podkieleckiej wsi, który udawał się do USA pewnie na resztę swojego życia. O Kafce – jestem pewny – być może nie słyszał, ale widząc, jak ciągle chichot przerywa mi lekturę, musiał nabrać przekonania, że ten Czech piszący po niemiecku jest najweselszym literatem w świecie.
- Gustav Janouch – Spotkania z Franzem Kafką
Ojciec zszedł ze mną na pierwsze piętro; weszliśmy do dość dużej, dobrze urządzonej kancelarii. Za jednym z dwu obok siebie stojących biurek siedział wysoki, szczupły mężczyzna. Miał czarne, zaczesane do tyłu włosy, ostry nos, cudowne szarobłękitne oczy pod uderzająco wąskim czołem i usta uśmiechające się gorzko-słodkim uśmiechem.
- Marta Kremer – Ilustracje do utworów Franza Kafki
Krystyna Golińska-Engelmayer – O książce Krzysztofa Domaradzkiego Przestrzeń Warszawy
Praca Krzysztofa Domaradzkiego Przestrzeń Warszawy – Tożsamość miasta a urbanistyka ma charakter naukowy, ale zainteresować może nie tylko studentów architektury i osoby zawodowo związane z architekturą i urbanistyką. Autor wyjaśnia przede wszystkim, jak rozumie pojęcie tożsamości miasta – „[…] zjawisko ze sfery wrażeń. Łączy w sobie widoki, zdarzenia, nawet dźwięki i zapachy, gdyż miasto może być zapamiętywane w bardzo różny sposób”.
- Anna Piotrowska – Milanówek – miejsce utracone
Wreszcie pewnego pięknego, słonecznego dnia wyjechałam z Warszawy do Milanówka.
Czy słowo „podróż” nie wydaje się tutaj przesadne? Chodzi przecież
o miejsce oddalone od centrum mojego miasta o niecałe trzydzieści
kilometrów. Ale czymże są kilometry w zestawieniu z latami, które
upłynęły od czasu, kiedy po raz ostatni – ponad pół wieku temu –
biegałam po tamtych uliczkach, bawiłam się w tamtych ogrodach,
oddychałam tamtym pachnącym sosnami powietrzem?
- Zofia Broniek – O nieodpartej potrzebie rysowania
Rysowanie towarzyszyło mi stale. W dzieciństwie, odkąd pamiętam, pisałam listy obrazkowe do Ojca, a Matka adresowała je do Sachsenhausen; potem, w czasie przekraczania kolejnych stopni edukacji – rysowałam w Liceum Sztuk Plastycznych i Akademii Sztuk Pięknych, aż rysunek stał się dla mnie niezbędny, niezależnie od formy, jaką wówczas przybierał. „Ani dnia bez kreski”.
- Małgorzata Wittels – Pośrodku muzyki
Od lat z niesłabnącym zainteresowaniem obserwuję działalność amatorskiego chóru działającego w Podkowie. Trwają, rozwijają się i nadal są pełni pomysłów i zapału do pracy. Co tydzień, regularnie, spotykają się, by przez dwie godziny ćwiczyć, niezależnie od tego, czy mają w bliskiej perspektywie koncert, czy też nie. Towarzystwo Pieśni Dawnej „Pośrodku Żywota” – tak brzmi pełna nazwa, pod którą kryje się kilkanaście indywidualności zafascynowanych wielogłosową muzyką wokalną. Spróbowałam przyjrzeć się, jak wygląda praca chóru, jak tworzy się tę niezwykłą sztukę i kim są jej twórcy.
- Grażyna Zabłocka – Podkowiański Słownik Biograficzny. Antoni Aleksander Jawornicki
Podkowa Leśna zawdzięcza Antoniemu Jawornickiemu plan urbanistyczny, na którym obszar miasta tworzy dziesięć dzielnic. Projekt został zamówiony przez Spółkę „Miasto-Ogród Podkowa Leśna” w 1925 roku (pierwszym projektantem był Tadeusz Tołwiński, z którym Jawornicki był zaprzyjaźniony). Plan autora był wielokrotnie zmieniany, ale mimo to jego dzieło stało się podstawą wpisania Miasta-Ogrodu Podkowy Leśnej do Rejestru Zabytków 22 października 1981 roku.
- Listy, recenzje
- Noty o autorach
Kwartalnik literacki Podkowiański Magazyn Kulturalny dostępny pod adresem:
www.podkowianskimagazyn.pl/