Przemysław Bystrzycki
| Dodano: 10 grudzień 2013
| Dodana przez:
Dominika B.
Przemysław Bystrzycki (ur. 23 maja 1923 w Przemyślu, zm. 7 października 2004 w Poznaniu) – polski pisarz, skoczek cichociemny, brat powieściopisarki Zofii Bystrzyckiej.
12 kwietnia 1940 r., dwa dni po aresztowaniu przez NKWD ojca - wiceprezydenta Przemyśla, został wywieziony wraz z rodziną (matką, babką i trzema siostrami) w głąb ZSRR do Kazachstanu, gdzie pracował w sowchozie i kołchozie. Z wycieńczenia zmarły tam jego babka i matka. Przemysław Bystrzycki podjął ucieczkę – przebył przez step 3 000 km. W Charkowie został zatrzymany i aresztowany, a następnie skazany na 10 lat łagru. Na mocy układu Sikorski–Majski zwolniony z więzienia 12 września 1941.
23 listopada 1941 r. wstąpił do 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty. W 1942 roku drogą przez Persję, a następnie przez Egipt, Palestynę, Afrykę Południową dotarł do Wielkiej Brytanii. Po specjalnym szkoleniu (formacja “cichociemnych”) został zrzucony jako skoczek spadochronowy w nocy z 22 na 23 listopada 1944 na teren okupowanej Polski, na Podhale. Był oficerem – dowódcą tajnej radiostacji 1 Pułku Piechoty Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej. Po wojnie pozostał w podziemiu, ale po zdradzie, wraz ze swoim dowódcą został aresztowany 25 sierpnia 1945 w Krakowie przez UB, skazany na 6 lat więzienia. Na mocy amnestii wyszedł po roku, w 1946.[1]
W latach 1947-1951 studiował na Wydziale Socjologii i Ekonomii na UAM. Należał do redakcji pisma Poznań - dzieje, ludzie, kultura, a także miesięcznika Nurt. W latach 1956-1957 należał do kolegium redakcji pisma kulturalno-społecznego ukazującego się w Szczecinie "Ziemia i Morze".
W latach 1959-62 współpracował z tygodnikiem londyńskim “Oblicze Tygodnia”. Należał do współzałożycieli poznańskiego miesięcznika literackiego “Nurt”, w którym w latach 1965-68 pełnił funkcję kierownika literackiego. Od 1968 r. był redaktorem naczelnym miesięcznika “Ceramika Budowlana”. Przez wiele lat pełnił funkcję wiceprezesa Poznańskiego Oddziału Związku Literatów Polskich i zastępcy członka Zarządu Głównego ZLP (członkiem ZLP był do 1983 r.). W 1967 roku został członkiem polskiego PEN Clubu oraz Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza, w 1973 roku Towarzystwa Nauk w Przemyślu, w 1974 r. Towarzystwa Przyjaciół Przemyśla i Regionu, w 1986 Stowarzyszenia Wisła-Odra. Uczestniczył w działalności Komisji Historycznej do Spraw Cichociemnych, był współorganizatorem I Krajowego Zjazdu Cichociemnych w Poznaniu w 1957 r. Był także autorem wydanego w 1983 r. “Znaku cichociemnych” – pierwszej pracy poświęconej legendarnym żołnierzom AK, “cichociemnym”.
W ostatnich latach życia pełnił funkcję wiceprezesa Towarzystwa Przyjaciół Biblioteki Raczyńskich.
Pochowany na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu.
Za wojenne zasługi odznaczony m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
Honorowy obywatel Poznania i Przemyśla.
12 kwietnia 1940 r., dwa dni po aresztowaniu przez NKWD ojca - wiceprezydenta Przemyśla, został wywieziony wraz z rodziną (matką, babką i trzema siostrami) w głąb ZSRR do Kazachstanu, gdzie pracował w sowchozie i kołchozie. Z wycieńczenia zmarły tam jego babka i matka. Przemysław Bystrzycki podjął ucieczkę – przebył przez step 3 000 km. W Charkowie został zatrzymany i aresztowany, a następnie skazany na 10 lat łagru. Na mocy układu Sikorski–Majski zwolniony z więzienia 12 września 1941.
23 listopada 1941 r. wstąpił do 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty. W 1942 roku drogą przez Persję, a następnie przez Egipt, Palestynę, Afrykę Południową dotarł do Wielkiej Brytanii. Po specjalnym szkoleniu (formacja “cichociemnych”) został zrzucony jako skoczek spadochronowy w nocy z 22 na 23 listopada 1944 na teren okupowanej Polski, na Podhale. Był oficerem – dowódcą tajnej radiostacji 1 Pułku Piechoty Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej. Po wojnie pozostał w podziemiu, ale po zdradzie, wraz ze swoim dowódcą został aresztowany 25 sierpnia 1945 w Krakowie przez UB, skazany na 6 lat więzienia. Na mocy amnestii wyszedł po roku, w 1946.[1]
W latach 1947-1951 studiował na Wydziale Socjologii i Ekonomii na UAM. Należał do redakcji pisma Poznań - dzieje, ludzie, kultura, a także miesięcznika Nurt. W latach 1956-1957 należał do kolegium redakcji pisma kulturalno-społecznego ukazującego się w Szczecinie "Ziemia i Morze".
W latach 1959-62 współpracował z tygodnikiem londyńskim “Oblicze Tygodnia”. Należał do współzałożycieli poznańskiego miesięcznika literackiego “Nurt”, w którym w latach 1965-68 pełnił funkcję kierownika literackiego. Od 1968 r. był redaktorem naczelnym miesięcznika “Ceramika Budowlana”. Przez wiele lat pełnił funkcję wiceprezesa Poznańskiego Oddziału Związku Literatów Polskich i zastępcy członka Zarządu Głównego ZLP (członkiem ZLP był do 1983 r.). W 1967 roku został członkiem polskiego PEN Clubu oraz Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza, w 1973 roku Towarzystwa Nauk w Przemyślu, w 1974 r. Towarzystwa Przyjaciół Przemyśla i Regionu, w 1986 Stowarzyszenia Wisła-Odra. Uczestniczył w działalności Komisji Historycznej do Spraw Cichociemnych, był współorganizatorem I Krajowego Zjazdu Cichociemnych w Poznaniu w 1957 r. Był także autorem wydanego w 1983 r. “Znaku cichociemnych” – pierwszej pracy poświęconej legendarnym żołnierzom AK, “cichociemnym”.
W ostatnich latach życia pełnił funkcję wiceprezesa Towarzystwa Przyjaciół Biblioteki Raczyńskich.
Pochowany na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu.
Za wojenne zasługi odznaczony m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
Honorowy obywatel Poznania i Przemyśla.
