Lajos Pálfalvi
| Dodano: 12 czerwiec 2017
| Dodana przez:
Agata Jankowiak
Lajos Pálfalvi (ur. 1959), węgierski historyk literatury, krytyk, jeden z najwybitniejszych tłumaczy literatury polskiej. Dzięki jego pracy translatorskiej od połowy lat osiemdziesiątych XX wieku systematycznie publikowane są na Węgrzech najważniejsze i najbardziej aktualne dzieła polskiej literatury pięknej i szeroko pojętej humanistyki.
Od początku translatorskiej kariery Pálfalvi był aktywnym pośrednikiem pomiędzy polskimi i węgierskimi wydawnictwami i tłumaczami. To m.in. dzięki jego zaangażowaniu i pracy Węgry znajdują się obecnie w ścisłej światowej czołówce pod względem liczby przekładów polskiej literatury pięknej. Także m.in. za jego sprawą nad Dunajem regularnie prezentowana jest twórczość polskich pisarzy młodej generacji. Jjest też wychowawcą kolejnych pokoleń młodych tłumaczy.
Kariera naukowa Pálfalviego również skoncentrowana jest wokół literatury polskiej. Tytuł doktora uzyskał pisząc rozprawę poświęconą polskiej literaturze na emigracji pt. Tény és metafora. A lengyel emigració prózairodalma, 1945 – 1980 [Fakt i metafora. Proza polskiej emigracji, 1945 – 1980] (Budapeszt 1993), habilitował się z twórczości Gombrowicza (A Transz-Atlantik megállói. Gombrowicz [Przystanki Transatlantyku. Gombrowicz])
Od 2000 roku szefował Katedrze Filologii Polskiej Uniwersytetu Katolickiego im. Pétera Pázmány’ego w Budapeszcie, a 10 lat później został kierownikiem Instytutu Slawistyki i Europy Środkowej, pod który podlega polonistyka. Wielu absolwentów prowadzonego przez niego wydziału decyduje się próbować swych sił w roli tłumaczy literatury.
W latach 2000-2002 Pálfalvi kierował jednym z działów czasopisma literackiego „Nagyvilág” (węg. odpowiednik „Literatury na Świecie”). W 2003 roku stał się laureatem prestiżowej Nagrody Translatorskiej im. Laszló Wessely'ego przyznawanej przez Wydawnictwo Európa. Jest na Węgrzech niekwestionowanym autorytetem w dziedzinie polskiej literatury – jego przekłady i teksty krytyczne ukazują się regularnie w periodykach kulturalno-literackich.
Lajos Pálfalvi przetłumaczył na język węgierski utwory m.in. Wł. St. Reymonta, S. Mrożka, A. Szczypiorskiego, Cz. Miłosza, W. Gombrowicza, P. Szewca, St. Vincenza, A. Paczkowskiego, G. Herlinga-Grudzińskiego, J. Stempowskiego, M. Gretkowskiej, A. Libery, K. Brandysa, H. Grynberga, W. Kowalewskiego, A. Stasiuka, A. Barta, I. Fink, R. Legutki, O. Tokarczuk, A. Michnika, M. Janion, J. Mackiewicza, K. Vargi, A. Walickiego, A. Szczeklika, B. Wojdowskiego, A. Żbikowskiego, L. Kołakowskiego, P. Pazińskiego, A. Kołakowskiej, P. Lisickiego, L. Amejko. (w sumie 55 wydań książkowych).
Od początku translatorskiej kariery Pálfalvi był aktywnym pośrednikiem pomiędzy polskimi i węgierskimi wydawnictwami i tłumaczami. To m.in. dzięki jego zaangażowaniu i pracy Węgry znajdują się obecnie w ścisłej światowej czołówce pod względem liczby przekładów polskiej literatury pięknej. Także m.in. za jego sprawą nad Dunajem regularnie prezentowana jest twórczość polskich pisarzy młodej generacji. Jjest też wychowawcą kolejnych pokoleń młodych tłumaczy.
Kariera naukowa Pálfalviego również skoncentrowana jest wokół literatury polskiej. Tytuł doktora uzyskał pisząc rozprawę poświęconą polskiej literaturze na emigracji pt. Tény és metafora. A lengyel emigració prózairodalma, 1945 – 1980 [Fakt i metafora. Proza polskiej emigracji, 1945 – 1980] (Budapeszt 1993), habilitował się z twórczości Gombrowicza (A Transz-Atlantik megállói. Gombrowicz [Przystanki Transatlantyku. Gombrowicz])
Od 2000 roku szefował Katedrze Filologii Polskiej Uniwersytetu Katolickiego im. Pétera Pázmány’ego w Budapeszcie, a 10 lat później został kierownikiem Instytutu Slawistyki i Europy Środkowej, pod który podlega polonistyka. Wielu absolwentów prowadzonego przez niego wydziału decyduje się próbować swych sił w roli tłumaczy literatury.
W latach 2000-2002 Pálfalvi kierował jednym z działów czasopisma literackiego „Nagyvilág” (węg. odpowiednik „Literatury na Świecie”). W 2003 roku stał się laureatem prestiżowej Nagrody Translatorskiej im. Laszló Wessely'ego przyznawanej przez Wydawnictwo Európa. Jest na Węgrzech niekwestionowanym autorytetem w dziedzinie polskiej literatury – jego przekłady i teksty krytyczne ukazują się regularnie w periodykach kulturalno-literackich.
Lajos Pálfalvi przetłumaczył na język węgierski utwory m.in. Wł. St. Reymonta, S. Mrożka, A. Szczypiorskiego, Cz. Miłosza, W. Gombrowicza, P. Szewca, St. Vincenza, A. Paczkowskiego, G. Herlinga-Grudzińskiego, J. Stempowskiego, M. Gretkowskiej, A. Libery, K. Brandysa, H. Grynberga, W. Kowalewskiego, A. Stasiuka, A. Barta, I. Fink, R. Legutki, O. Tokarczuk, A. Michnika, M. Janion, J. Mackiewicza, K. Vargi, A. Walickiego, A. Szczeklika, B. Wojdowskiego, A. Żbikowskiego, L. Kołakowskiego, P. Pazińskiego, A. Kołakowskiej, P. Lisickiego, L. Amejko. (w sumie 55 wydań książkowych).
